Brussels Fietsobservatorium 2022
Welke trends blijken uit ons jaarlijks Fietsobservatorium?
In 2022 vernieuwde Pro Velo haar opdracht om de fietstrends in Brussel in kaart te brengen voor het Fietsobservatorium, een opdracht die de vzw al sinds 1998 uitvoert voor Brussel Mobiliteit. Nieuw dit jaar is de “permanente enquête” waarbij we ook de kwalitatieve aspecten van fietsen in de hoofdstad analyseren. Ontdek de resultaten van het verslag en van dit gloednieuwe onderzoek! En we lichten al een tipje van de sluier op: het aantal waargenomen fietsers tijdens de spits is explosief gestegen!
2022: duidelijke opwaartse trend in de piekuren
In 2022 hebben we 104 uur aan manuele tellingen uitgevoerd. Uit de resultaten blijkt een algemene stijging van 43,7% van het aantal fietsers dat tijdens de piekuren (tussen 8 uur en 9 uur) werd waargenomen, ten opzichte van 2021.
Er is dus een zeer duidelijke groei, die de opwaartse trend voortzet, na een scherpe daling tijdens de piekuren in 2020. Deze daling was voornamelijk te wijten aan de coronacrisis en de perioden waarin een lockdown werd aangekondigd, wat logischerwijs leidde tot een aanzienlijke vermindering van het woon/school- en woon/werkverkeer (zie het verslag van Fietsobservatorium 2020 & 2021).
Met de terugkeer naar een normale gezondheidssituatie en de aanzienlijke toename die in 2022 werd waargenomen, stellen we vast dat het aantal fietsers dat manueel geteld werd door Pro Velo met een factor 4,13 toenam voor de periode 2010-2022.
Meer gehelmde en zichtbare fietsers
Uit de tellingen blijkt dat de helmdracht onder alle waargenomen fietsers toeneemt: 65% van de fietsers droeg in 2022 een helm (+3 % ten opzichte van 2021), een stijging die sinds 2015 nog sterker is geworden.
Bij de tellingen voor het type fiets zien we dat fietsers op een elektrische fiets vaker dan gemiddeld een helm droegen: 69% van de mannen en 79% van de vrouwen (tegenover 56% van de mannen en 49% van de vrouwen voor klassieke fietsen). We stellen hetzelfde vast voor bakfietsen en speedpedelecs.
Een andere opmerkelijke trend is de zichtbaarheid! 82% van de fietsen was qua fietsverlichting correct uitgerust, dit is +7% ten opzichte van 2021, en 28% van de fietsers droeg een fluohesje.
Enkele kerncijfers uit het Fietsobservatorium 2022
- 36%: het aandeel elektrische fietsen stijgt ten opzichte van 2021 (+6 %)
- 33%: de gemiddelde bezettingsgraad van de fietsenstallingen in de buurt van de metro- en treinstations in het Gewest.
- 84% van de fietsen was beveiligd met een goed slot.
- 13% van de getelde fietsen waren uitgerust met voorzieningen om kinderen te vervoeren, waarvan 41% een bakfiets was.
- 5% van de waargenomen fietsen was voorzien van een “mybike.brussels“-sticker.
Op zoek naar meer cijfers?
Nieuw in 2022: de permanente enquête
Dit jaar vult een nieuw onderdeel, de “permanente enquête”, het Fietsobservatorium aan. Deze enquête zal vanaf nu elk jaar deel uitmaken van het verslag.
Sinds 2021 wordt een steekproef van fietsers ondervraagd over verschillende kwalitatieve thema’s. Hierbij wordt gevraagd naar hun fietsgewoonten (bijvoorbeeld afstand, redenen en reistijden, type fiets), hun modaal profiel (bijvoorbeeld gebruikte vervoerswijzen, frequentie), hun ervaring over fietsen in Brussel (bijvoorbeeld infrastructuur en gebrek aan veiligheid) en hun eventuele ongevallen.
Uit de eerste kwalitatieve gegevens van dit onderzoek blijkt dat:
- 74% van de respondenten de fiets gebruikte om naar het werk te fietsen (woon-werkverkeer of werkgerelateerd). Van deze respondenten was 68% werknemer, 9% zelfstandige en 5% directeur van een bedrijf.
- Gemiddeld fietsten de respondenten 5,9 kilometer. Er is evenwel een opmerkelijk verschil afhankelijk van het type fiets dat wordt gebruikt. Met een elektrische fiets legden de respondenten namelijk gemiddeld 6,86 kilometer af, terwijl zij die met een klassieke fiets rijden 5,47 kilometer aflegden.
- 79% van de respondenten gaf aan minstens 5 keer per week op de fiets te springen. Nog eens 15,5% gebruikte de fiets minstens drie tot vier keer per week. We kunnen dus besluiten dat er een groep fietsers is die echt “volhardend” is.
- 32% verklaarde in de afgelopen twee jaar ten minste één fietsongeval te hebben gehad. We wijzen erop dat 28,57% van deze ongevallen een letsel betrof waarvoor een bezoek aan de dokter nodig was.
Op zoek naar meer cijfers?
Wat is het Fietsobservatorium?
Op vraag van het Hoofdstedelijk Gewest telt Pro Velo sinds 1998 fietsers op de Brusselse wegen. Deze tellingen worden uitgevoerd in het kader van het Brussels Fietsobservatorium en vinden vier keer per jaar op vaste plaatsen plaats. Dit staat ons toe trends te analyseren. Naast het aantal fietsers, kijken we ook naar specifieke eigenschappen (geslacht, selfservice-fietsen, verlichting, al dan niet elektrisch, helmdracht) en evalueren we de parkeergelegenheid en -diefstalveiligheid.