Brussels Fietsobservatorium 2023
Welke trends blijken uit het Brussels Fietsobservatorium van 2023?
In 2023 bracht Pro Velo opnieuw de fietstrends in Brussel in kaart voor het Fietsobservatorium, een opdracht die de vzw al sinds 1998 uitvoert voor Brussel Mobiliteit. We kunnen alvast verklappen dat het aantal fietsers opnieuw is gestegen en dat de bakfiets in de lift zit. Sinds 2021 vult de “permanente enquête” deze waarnemingen aan en analyseren we de praktische kant en ervaringen van een panel van Brusselse fietsers, waaronder velen regelmatig met de fiets naar het werk gaan. Ontdek de resultaten van het verslag en van dit onderzoek!
Resultaten van de tellingen
Stijging van het aantal fietsers tijdens de spitsuren
In 2023 hebben we gedurende 104 uur manuele tellingen uitgevoerd. Dankzij de resultaten kunnen we ten opzichte van 2022 een stijging van 13,9% vaststellen van het aantal fietsers tijdens de spitsuren (tussen 8 uur en 9 uur). Deze groei over de periode 2022-2023 is iets hoger dan de gemiddelde jaarlijkse groei gemeten van 2010 tot 2023, die +12,6% per jaar bedraagt.
Dankzij de terugkeer naar een normale gezondheidssituatie en de aanzienlijke toename die in 2022 werd waargenomen na de coronacrisis en de lockdowns (zie het verslag van Fietsobservatorium 2020, 2021 & 2022), stellen we vast dat het aantal fietsers dat manueel geteld werd door Pro Velo met een factor 4.7 toenam voor de periode 2010-2023.
Opmars van elektrische fietsen en families op de fiets
Terwijl het aantal kinderen dat hun eigen fiets gebruikt is gedaald (wat in voorgaande jaren al laag was), is er een ware opmars geweest van het aantal fietsen dat is uitgerust om kinderen te vervoeren. Dit type fiets vertegenwoordigt 26% van de waargenomen fietsen in 2023, oftewel een stijging van 13 procentpunten ten opzichte van 2022. 42% van deze fietsen zijn bakfietsen.
Ook de elektrische fiets zit in de lift en vertegenwoordigt 41% van de waargenomen fietsen tijdens de spitsuren (tegenover 20% in 2019).
Enkele kerncijfers uit het Fietsobservatorium 2023
- 68% (+3 procentpunten ten opzichte van 2022) van alle fietsers droeg een helm in 2023.
- 4 op de 5 van de waargenomen fietsen was uitgerust met de correcte fietsverlichting.
- 34%: de gemiddelde bezettingsgraad van de fietsenstallingen in de buurt van de metro- en treinstations in het Gewest.
- 69% van de fietsen was beveiligd met een goed slot.
- 6% van de waargenomen fietsen was voorzien van een “mybike.brussels“-sticker.
Op zoek naar meer cijfers?
Resultaten van de “permanente enquête”
Ook dit jaar wordt het Fietsobservatorium aangevuld met de “permanente enquête”. Deze enquête maakt sinds 2022 deel uit van het verslag waarbij een steekproef van fietsers ondervraagd over hun fietsgewoonten (bijvoorbeeld afstand, redenen en reistijden, type fiets), hun modaal profiel (bijvoorbeeld gebruikte vervoerswijzen, frequentie) en hun ervaring over fietsen in Brussel (bijvoorbeeld infrastructuur en veiligheid).
Deze 401 interviews werden systematisch uitgevoerd van maandag tot vrijdag in oktober en november, ofwel ’s ochtends (van 8 tot 11 uur) ofwel ’s middags (van 15.30 tot 18.30 uur). Dit onderzoek is daarom niet representatief voor alle fietsers. De interviewers gingen naar een aantal “stoppunten” voor fietsers (verkeerslichten, fietsenstallingen) op 9 locaties in de regio met een grote stroom fietsers.
Bijna elke dag van de week op de fiets naar het werk
Bijna 3 op de 4 respondenten fietste naar het werk in 2023, en hetzelfde aandeel gaf aan minstens 5 keer per week op de fiets te springen. De gemiddelde afstand die werd gefietst bedroeg 6,06 kilometer, als stelde we een opmerkelijk verschil vast afhankelijk van het type fiets. Met een elektrische fiets legden de respondenten namelijk gemiddeld 6,98 kilometer af, terwijl diegenen met een klassieke fiets 5,49 kilometer aflegden.
Uit ons onderzoek konden we vaststellen dat het voornamelijk respondenten met een hoger diploma (92%) waren die een fiets hadden. Dat zijn 5 procentpunten meer dan in 2022.
Focus op diefstalpreventie en veiligheid van fietsers
Bijna 1 op de 3 respondenten gaf aan dat er in de afgelopen twee jaar minstens één fiets van hen was gestolen, wat een opmerkelijke stijging van 10,2 procentpunten vertegenwoordigt tegenover 2022.
30,9% van de ondervraagde fietsers dat ze de afgelopen twee jaar minstens één fietsongeval hebben gehad, met als grootste oorzaak onoplettendheid van de derde partij. Bij de helft van de ongevallen was een auto betrokken.
Op zoek naar meer cijfers?
Wat is het Fietsobservatorium?
Op vraag van het Hoofdstedelijk Gewest telt Pro Velo sinds 1998 fietsers op de Brusselse wegen. Deze tellingen worden uitgevoerd in het kader van het Brussels Fietsobservatorium en vinden vier keer per jaar op vaste plaatsen plaats. Dit staat ons toe trends te analyseren. Naast het aantal fietsers, kijken we ook naar specifieke eigenschappen (geslacht, selfservice-fietsen, verlichting, al dan niet elektrisch, helmdracht) en evalueren we de parkeergelegenheid en -diefstalveiligheid.